ارتباط اضافه وزن و بیماری های کبدی

اضافه‌وزن و چاقی تأثیر قابل‌توجهی بر سلامت کبد دارند و به‌طور مستقیم در بروز بیماری‌های کبدی مختلف نقش دارند. یکی از شایع‌ترین این بیماری‌ها کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در سلول‌های کبدی رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند در افراد بدون مصرف زیاد الکل نیز ایجاد شود و به مراحل پیشرفته‌تری مانند التهاب کبدی (NASH)، فیبروز و در نهایت سیروز یا نارسایی کبد منجر شود.

دکتر سید یحیی ضرغامی فلوشیپ پیوند کبد/ جراحی پانکراس/ جراحی مجاری صفراوی / پیوند اعضای داخل شکم

چرا اضافه‌وزن باعث بیماری کبدی می‌شود؟

افزایش چربی در بدن

• • چاقی به معنای افزایش ذخایر چربی در بدن است که می‌تواند در کبد نیز تجمع پیدا کند. این چربی‌ها عملکرد طبیعی کبد را مختل می‌کنند.

مقاومت به انسولین

• • در افراد چاق، سلول‌های بدن کمتر به انسولین پاسخ می‌دهند که منجر به افزایش قند خون و تولید چربی بیشتر در کبد می‌شود.

التهاب سیستمیک

• • اضافه‌وزن با ایجاد التهاب مزمن در بدن می‌تواند کبد را تحت فشار قرار داده و احتمال پیشرفت بیماری‌های التهابی کبد را افزایش دهد.

افزایش تولید رادیکال‌های آزاد

• چربی اضافی منجر به استرس اکسیداتیو می‌شود که به سلول‌های کبد آسیب می‌زند.

انجام جراحی کبد توسط دکتر یحیی ضرغامی در بیمارستان فیروزگر به همراه تیم مجرب ایشان

بیماری‌های کبدی مرتبط با چاقی

کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)

• • شایع‌ترین بیماری کبدی ناشی از چاقی که بدون التهاب قابل درمان است.

استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH)

• • مرحله پیشرفته‌تر NAFLD که با التهاب و آسیب سلولی همراه است.

فیبروز کبدی

• • ایجاد بافت اسکار در کبد به دلیل آسیب‌های مکرر.

سیروز

• • زخم‌های شدید در کبد که منجر به نارسایی کبد می‌شود.

عوامل خطر مضاعف

• دیابت نوع ۲: همراه با چاقی، خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی را دوچندان می‌کند.
• فشار خون بالا و چربی خون بالا: ترکیب این عوامل متابولیک با چاقی، وضعیت کبد را بدتر می‌کند.

پیشگیری و مدیریت بیماری‌های کبدی ناشی از چاقی

کاهش وزن تدریجی

• • کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند چربی کبد را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.

رژیم غذایی سالم

• • مصرف غذاهای سرشار از فیبر (میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل) و کاهش مصرف قندهای ساده، چربی‌های اشباع و غذاهای فرآوری‌شده.

فعالیت بدنی

• • ورزش‌های هوازی و تمرینات مقاومتی به کاهش چربی بدن و بهبود عملکرد کبد کمک می‌کنند.

کنترل بیماری‌های متابولیک

• • دیابت، فشار خون بالا و چربی خون باید مدیریت شوند.

پرهیز از مصرف الکل

• • مصرف الکل، حتی در مقادیر کم، می‌تواند آسیب کبد را تشدید کند.

نتیجه‌گیری

اضافه‌وزن و چاقی به‌طور مستقیم در بروز و پیشرفت بیماری‌های کبدی نقش دارند و اگر مدیریت نشوند، می‌توانند به مشکلات جدی‌تر و تهدیدکننده حیات منجر شوند. اتخاذ سبک زندگی سالم، شامل رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و کنترل وزن، کلید اصلی پیشگیری و مدیریت این بیماری‌ها است. در صورت وجود علائم یا نگرانی درباره سلامت کبد، مشورت با پزشک ضروری است.